Pomnik ten, przedstawiający blisko 1.5-metrową postać kilkuletniego chłopca w za dużym hełmie, zbyt obszernej panterce, za dużych butach i z przewieszonym przez ramię karabinem, upamiętnia najmłodszych uczestników Powstania Warszawskiego (którego 75. rocznica przypada w tym roku).

W powstaniu brało udział wiele dzieci, m.in. Witold Modelski, Jerzy Bartnik, Różyczka Góździewska (sanitariuszka, 8 lat), Jerzy Romuald Grzelak, ps. „Pilot” (najmłodszy walczący uczestnik powstania, 9 lat), Bohdan Hryniewicz (łącznik w batalionie „Nałęcz”, autor książki „Chłopięca wojna”, 13 lat).

Pomnik Małego Powstańca znajduje się na ulicy Podwale, przy Murach Obronnych. To właśnie tu toczyły się najcięższe walki. Załogę tej twierdzy z gruzów w jednej trzeciej stanowili młodzi chłopcy, prawie dzieci, zgrupowani w batalionach „Zośka”, „Wigry”, „Gustaw” i „Parasol”. Pełnili służbę pomocniczą, łączności, sanitarną. Pragnęli żyć, ale ważniejsza była przysięga harcerska oraz służba ojczyźnie.

Pomnik ten zaprojektowany został przez Jerzego Jarnuszkiewicza. Jego odsłonięcie 1 października 1983 r. było efektem dwóch lat pracy i zabiegów organizacyjnych warszawskich zuchów, harcerzy i instruktorów. Rok później umieszczono przy nim tablicę pamiątkową, na której zamieszczono fragment powstańczej piosenki Stanisława Dobrowolskiego: „Warszawskie dzieci, pójdziemy w bój, za każdy kamień twój, Stolico, damy krew” oraz napis: „W hołdzie bohaterskim rówieśnikom harcerze Chorągwi Stołecznej ZHP im. Bohaterów Warszawy, 1.X.1984”.

wem